Wybór odpowiednich butów ma szczególnie duże znaczenie we wczesnym dzieciństwie. Przez pierwsze lata życia kości w stopach są bardziej podatne na zniekształcenia wynikające z niewłaściwego doboru obuwia. Sprawdź, na jakie cechy warto zwrócić uwagę przy zakupie butów do nauki chodzenia.
Co znajdziesz w tym artykule:
Kiedy warto kupić pierwsze buty do nauki chodzenia?
Zakup pierwszej pary butów dla dziecka najlepiej odłożyć do czasu, gdy postawi ono już swoje pierwsze pewne kroki. Zaleca się, by maluch podejmował próby chodzenia najpierw w domu, na boso lub w samych skarpetkach z antypoślizgową podeszwą. Dobrze jest nabyć obuwie, zanim zacznie on stawiać kroki na terenach zewnętrznych.
Średni czas, gdy dziecko nabywa umiejętność chodzenia i buty zaczynają być potrzebne, to wiek 12-15 miesięcy. Niemowlakom zwykle więc nie musimy jeszcze kupować żadnego obuwia. Warto obserwować jednak swojego malucha i moment, w którym zaczyna czuć się pewnie w chodzeniu, ponieważ wiek osiągnięcia tego kamienia milowego w rozwoju może różnić się znacząco u poszczególnych dzieci.
W przypadku wątpliwości dotyczących stóp dziecka lub doboru obuwia warto skonsultować się z fizjoterapeutą dziecięcym lub ortopedą.
Na co zwrócić uwagę przy zakupie butów do nauki chodzenia?
Typ obuwia, rodzaj zapięcia, cechy podeszwy i materiał wykonania to główne elementy, na które warto zwrócić przy wyborze modelu pierwszych butów dla dziecka.
Rodzaj butów dla dziecka
Najczęściej polecanymi rodzajami butów do nauki chodzenia są niskie trzewiki (przed kostkę). Latem lepiej mogą sprawdzić się sandały lub trzewiki wycięte z wierzchu. O ile dziecko nie ma problemów ortopedycznych, buty nie muszą mieć wyprofilowanej wkładki.
Podeszwa butów dla dziecka
Wielu fizjoterapeutów zaleca, by zwrócić szczególną uwagę na podeszwę butów do nauki chodzenia. Powinna ona być płaska oraz giętka i elastyczna – na tyle, żeby dało się łatwo ją wygiąć, ale nie skręcić. Jednocześnie warto zadbać, by podeszwa nie była wykonana z ciężkich materiałów, które zwiększają wagę obuwia.
Rodzaj zapięcia butów dla dziecka
Najczęściej polecanymi zapięciami w butach do nauki chodzenia są rzepy i sznurówki. Dzięki nim można dobrze dopasować obuwie do stopy. Zakładanie maluchowi butów z rzepami zazwyczaj jest łatwiejsze i mniej problematyczne niż butów ze sznurówkami, jednak możemy kierować się tutaj własnymi preferencjami. Pamiętajmy natomiast, żeby nie kupować butów wciąganych (bez zapięcia), ponieważ mniej stabilnie trzymają się one stopy, co może wymuszać nieprawidłowy chód.
Materiał pierwszych butów dla dziecka
Przy zakupie butów do nauki chodzenia warto zwrócić również uwagę na materiał, z którego zostały wykonane. W szczególności dotyczy to wierzchu buta. Najlepiej, by był on wyprodukowany z naturalnych materiałów, takich jak miękka skóra lub bawełna. Buty wykonane całkowicie z tworzyw sztucznych uniemożliwiają odpowiednią cyrkulację powietrza, powodują nadmierne pocenie się stopy, a jednocześnie utrudniają odprowadzanie wilgoci. Z tych powodów mogą obcierać stopy dziecka oraz przyczyniać się do rozwoju infekcji grzybiczych.
Skarpetka zakładana dziecku razem z butami również powinna być wykonana z naturalnych materiałów, poleca się przede wszystkim bawełnę.
Waga pierwszych butów do chodzenia dla dziecka
Ważne, by pierwsze buty dla dziecka były bardzo lekkie i nie obciążały stopy. Ciężkie obuwie utrudnia chodzenie, a czasami może też powodować nieprawidłowe układanie stóp przez malucha. Na etapie nauki chodzenia buty powinny stanowić przede wszystkim dodatkową warstwę ochronną. Ze względu na całkowitą wagę lepiej wybrać więc obuwie z lekkich materiałów, o dość cienkiej podeszwie i przed kostkę.
Wygląd butów do nauki chodzenia
W sklepach dostępnych jest wiele różnokolorowych modeli butów dla chłopców oraz dziewczynek, a także obuwie unisex. Możemy dobrać takie, które podoba się nam i dziecku. Pamiętajmy jednak, że wygląd stanowi cechę, która w przypadku butów do nauki chodzenia nie powinna przeważać nad wygodą i właściwym dopasowaniem do potrzeb stópek małego dziecka.
Jakich butów dla małego dziecka nie powinniśmy wybierać?
Warto wspomnieć również o rodzajach butów, które nie są odpowiednie dla małego dziecka, szczególnie w okresie, gdy dopiero uczy się ono chodzić. W tej grupie można wymienić:
- Jakiekolwiek buty o podeszwie grubszej niż 2 cm,
- Buty zwężające się w okolicy palców,
- Buty bez regulowanego zapięcia (wciągane) – szczególnie, jeśli nie trzymają się idealnie na stopie,
- Buty za kostkę, np. wysokie trzewiki (maluch nie powinien na samym początku chodzić w takich butach; kiedy chcemy je dobrać w późniejszym okresie, np. jako ochronę przed zimnem, warto zadbać o to, by miały miękką cholewkę),
- Buty, które nie są dobrze dopasowane w momencie zakupu i „trzeba je rozchodzić”,
- Buty używane – podczas chodzenia nowe obuwie dostosowuje się do kształtu stopy, dlatego wraz z butami po innym dziecku maluch może odziedziczyć jego wady ortopedyczne.
Rozmiar butów do nauki chodzenia
Zdrowe buciki do nauki chodzenia muszą mieć pasujący rozmiar – to absolutna podstawa właściwego doboru obuwia, które nie zakłóci prawidłowego rozwoju układu ruchu. Warto pamiętać, że odpowiednia powinna być nie tylko długość, ale również szerokość i wysokość buta. Jeśli prawa i lewa stópka dziecka różnią się wielkością, wybieramy rozmiar w odniesieniu do większej z nich.
Jak dobrać rozmiar butów dla malucha? Zwróć uwagę na to, by w momencie, gdy pięta przywiera do tylnej części butów, przód był około 1 cm za końcem linii najdłuższego paluszka. Dzięki temu palce mają wystarczająco przestrzeni na to, by się poruszać, a jednocześnie obuwie stabilnie utrzymuje stopę (pięta w ogóle nie wysuwa się z butów, gdy maluch chodzi). Dodatkowo pozostaje jeszcze trochę miejsca na wzrost stopy.
Buty dla dziecka muszą być również wystarczająco szerokie. Przede wszystkim upewnij się, że wybrany model i rozmiar pozwala na swobodne ułożenie na płasko wszystkich paluszków, bez ich ściskania po bokach.
Co do zasady uważa się, że lepiej nie kupować obuwia dla dziecka przez Internet, bez dokładnego obejrzenia ich przez rodziców i przymierzenia. Ponadto rozmiar butów najlepiej dopasowywać w godzinach popołudniowych, ponieważ w trakcie dnia stópka puchnie i może nieco się powiększać.
Wybór butów do nauki chodzenia – o czym jeszcze warto pamiętać?
Stopa malucha w pierwszych latach życia rośnie bardzo szybko, a długotrwałe chodzenie w obuwiu o niewłaściwie dobranym rozmiarze może negatywnie odbić się na stanie stópek i zdrowiu układu ruchu. Z tego powodu w przypadku małych dzieci zaleca się częste sprawdzanie, czy buty nadal dobrze pasują – co około 6-8 tygodni – i wymianę obuwia od razu, gdy staje się zbyt małe.
Pamiętaj także, że buty powinny służyć głównie do ochrony stopy podczas chodzenia po terenach zewnętrznych. Nie musisz zakładać maluchowi „kapci”, gdy przebywa w domu. Jeśli nie chcesz, by dziecko chodziło na bosaka w pomieszczeniach (np. zimą), postaw na skarpety antypoślizgowe. Weź pod uwagę, że w ich przypadku również należy zadbać o staranne dobranie właściwego rozmiaru.
Źródła:
- National Health Service, Gloucestershire Care Services (2020) First Shoes: Information for Parents, dostęp: https://ghc.nhs.uk/wp-content/uploads/doc_download/2019/Childrens_Physio/FS44_First_Shoes_Jun_18.pdf.
- Institute of Podiatrists Children’s Foot Health: A Guide for Parents, dostęp: https://www.iop-uk.org/footcare/childrens-foot-health-a-guide-for-parents.aspx.
- The Society of Chiropodists and Podiatrists (2006) Children’s Feet: A practical foot care guide for parents, teachers and children, dostęp: https://www.livingstonchiropody.co.uk/wp-content/uploads/2018/05/Childrens-Feet.pdf.