Wielu kobietom (szczególnie tym, które starają się o dziecko, jak i tym, które bardzo obawiają się, że zaszły w ciążę) zdarza się mylnie interpretować różnorodne oznaki płynące z ciała jako objawy tego stanu. Większość symptomów wczesnej ciąży ma jednak na tyle niespecyficzny charakter, że na ich podstawie trudno wysnuwać wiarygodne wnioski. Sprawdź, jakie objawy mogą pojawić się niedługo po zapłodnieniu - i o czym poza ciążą mogą one świadczyć.
Co znajdziesz w tym artykule:
Fałszywe objawy ciąży - co musisz wiedzieć?
● Większość wczesnych objawów ciąży jest zauważalnych na około 4-6 tygodni po zapłodnieniu.
● Pierwsze objawy ciąży są bardzo niespecyficzne i mogą wynikać z innych przyczyn.
● Przekonanie kobiety, że jest w ciąży bywa mylne, dlatego trzeba potwierdzić przypuszczenia testem ciążowym.
● Domowy test ciążowy najlepiej wykonać nie wcześniej niż w dniu spodziewanej miesiączki. W przypadku negatywnego wyniku, warto powtórzyć badanie po około tygodniu.
● Występowanie objawów ciąży mimo negatywnego wyniku testu czasami wiąże się ze zbyt wczesnym wykonaniem badania. W takiej sytuacji kobieta, która faktycznie jest w ciąży, może otrzymać ujemny wynik.
Fałszywe objawy ciąży - co może być inną przyczyną symptomów?
Wiele objawów kojarzonych z ciążą w praktyce może okazać się zmianami związanymi z cyklem miesiączkowym, niewłaściwą interpretacją powodów wystąpienia powszechnie występujących dolegliwości lub oznaką obecnych problemów zdrowotnych. Jakie są częste objawy ciąży i co może być ich inną przyczyną?
- Brak miesiączki w oczekiwanym terminie. Ten objaw wielu kobietom w największym stopniu kojarzy się z ciążą, jednak nie zawsze o niej świadczy. Czasami początek menstruacji przesuwa się na skutek stresu, zmęczenia, infekcji, niezbilansowanej diety (np. stosowania głodówek, ograniczania spożycia tłuszczu) lub nadmiernej aktywności fizycznej. Nieregularne miesiączkowanie może być wywołane również przez choroby prowadzące do zaburzeń hormonalnych (np. schorzenia tarczycy, PCOS), a także przez stosowanie antykoncepcji hormonalnej.
- Nudności i wymioty, zarówno poranne, jak i o innych porach dnia (i nocy). Ten objaw pojawia się u ciężarnych typowo po 4-6 tygodniach od dnia ostatniej miesiączki. Może wystąpić również na skutek zatrucia pokarmowego, obciążenia przewodu pokarmowego (np. przez zjedzenie dużego, tłustego, ciężkostrawnego posiłku lub zbyt szybkie spożycie żywności), konsumpcji dużej ilości alkoholu, stresu, czy zmian w stosowaniu antykoncepcji hormonalnej.
- Potrzeba częstego oddawania moczu. To symptom, który może być obserwowany jeszcze przed terminem spodziewanej miesiączki. W organizmie kobiety w ciąży zwiększa się ilość krwi, co powoduje wzrost intensywności pracy nerek - i powstawanie większej objętości moczu. Czasami potrzeba częstszego korzystania z toalety ma jednak inne przyczyny: infekcje dróg moczowych, stres, picie większej ilości płynów (szczególnie napojów z kofeiną oraz alkoholu), przyjmowanie niektórych leków czy cukrzycę.
- Zmęczenie. Jest ono częstym (wynikającym przede wszystkim ze zmian hormonalnych) objawem wczesnej ciąży, jednak bardzo niespecyficznym. Ma wiele innych potencjalnych przyczyn, m.in. stres, nadmierną aktywność fizyczną, niedobory dietetyczne (np. niedokrwistość z niedoboru żelaza), zaburzenia snu, przeziębienie, zaburzenia psychiczne (takie jak np. depresja, sezonowe zaburzenia nastroju), a także zmiany hormonalne związane ze zbliżającą się miesiączką.
- Zmiany w obrębie piersi. Zmiany hormonalne na początku ciąży u wielu kobiet powodują powiększenie się i zwiększoną bolesność piersi. Część kobiet odczuwa tkliwość piersi również przed miesiączką, dlatego ten objaw może być pomylony ze zbliżającym się okresem.
- Plamienie. Niewielkie plamienie lub krwawienie rozpoczynające się w czasie 10-14 dni po zapłodnieniu może stanowić oznakę implantacji (zagnieżdżenia się) zarodka w błonie śluzowej macicy. Plamienie implantacyjne bywa mylone z nieobfitą miesiączką, która jest oznaką braku ciąży.
- Zachcianki i awersje dietetyczne. Zdecydowane zmiany preferencji dietetycznych u kobiety w ciąży mogą nastąpić zarówno na wczesnym etapie ciąży, jak i w późniejszym okresie. Czasami zachcianki związane są nie z ciążą, a ze zmianami hormonalnymi w przebiegu cyklu miesiączkowego. Awersje dietetyczne mogą być odczuwane np. na skutek występowania nudności wynikających z innych przyczyn.
Czym jest ciąża rzekoma?
W kontekście fałszywych objawów ciąży warto wspomnieć również o zjawisku ciąży rzekomej. Stanowi ona bardzo rzadkie zaburzenie psychiczne, którego istotą jest manifestowanie przez organizm kobiety związanych z ciążą wyraźnych objawów pomimo braku rozwijającego się dziecka. U pacjentki z tym zaburzeniem przez wiele miesięcy może występować zespół objawów naśladujących ciążę, w tym powiększanie się brzucha, brak miesiączki, nudności, zmiany w apetycie, powiększenie się piersi, a nawet stwierdzanie przez kobietę obecności wyczuwalnych ruchów dziecka. Ciążę rzekomą częściej rozpoznaje się u pacjentek, które mają trudności z zajściem w ciążę, w przeszłości przebyły poronienie albo śmierć dziecka, u kobiet odczuwających duży lęk przed zajściem w ciążę, a także tych, u których występują choroby psychiczne, np. depresja.
Kiedy wykonać test ciążowy, by wynik był wiarygodny?
Przeprowadzenie domowego testu ciążowego jest najprostszym sposobem na sprawdzenie, czy zaszłaś w ciążę. Trzeba jednak pamiętać, że czas jego wykonania ma duże znaczenie dla uzyskania prawidłowego wyniku. Zbyt wczesne zrobienie testu może skutkować otrzymaniem fałszywie negatywnego rezultatu. O czym trzeba pamiętać, aby wynik testu ciążowego był wiarygodny?
● Pierwszy test można wykonać w dniu spodziewanej miesiączki. Na tym etapie wiele testów potrafi już wykryć ciążę, jednak wynik negatywny nie wyklucza jej występowania.
● Jeśli w teście wykonanym w dniu spodziewanej miesiączki uzyskasz wynik negatywny, zrób kolejny test po około tygodniu. W tym czasie wyniki fałszywie negatywne zdarzają się bardzo rzadko.
● W sytuacji, gdy nie wiesz, kiedy wypada spodziewany termin kolejnej miesiączki, wykonaj test ciążowy na co najmniej 3 tygodnie po prawdopodobnym dniu zajścia w ciążę.
● Test możesz wykonać o dowolnej porze dnia, jednak często zaleca się przeprowadzać go rano - poranny mocz, oddawany zaraz po przebudzeniu, zawiera największe stężenie hormonu beta-hCG wykrywanego w teście.
● Weź pod uwagę, że nawet bardzo blada druga kreska na teście oznacza ciążę.
● Pamiętaj, że pozytywny wynik testu powinien w każdym przypadku zostać potwierdzony przez lekarza.
● Jeśli mimo negatywnego wyniku testu miesiączka nie pojawia się w ciągu kilku tygodni lub masz inne objawy, których pochodzenie chcesz wyjaśnić, również zgłoś się do lekarza.
Jak potwierdzić zajście w ciążę?
W celu potwierdzenia ciąży, lekarz może zlecić przeprowadzenie badania krwi na stężenie hormonu beta-hCG. Jest ono bardziej czułe niż domowe testy wykonywane na bazie próbki moczu. Pozwala także wcześniej wykryć ciążę, jeszcze przed terminem spodziewanej miesiączki. Można je zwykle wykonać już tydzień po zapłodnieniu. Wynik zarówno badania krwi, jak i moczu ostatecznie jest potwierdzany na podstawie badania USG, które wykonuje się u wielu kobiet w czasie 6.-8. tygodnia od ostatniej miesiączki. Na USG uwidacznia się zarodek, określa prawidłowość jego położenia i sprawdza, czy rozwija się prawidłowo.
Fałszywe objawy ciąży: podsumowanie
Objawy związane z przebiegiem cyklu miesiączkowego lub niektóre problemy zdrowotne czasami dają kobiecie mylne poczucie, że jest w ciąży. Warto znać inne możliwe przyczyny typowych dolegliwości kojarzonych z zajściem w ciążę, a przypadku takiego podejrzenia w odpowiednim czasie wykonać test ciążowy (w przypadku domowego testu - nie wcześniej niż w dniu spodziewanej miesiączki).
Źródła:
- National Health Service (2022) Signs and symptoms of pregnancy, dostęp: https://www.nhs.uk/pregnancy/trying-for-a-baby/signs-and-symptoms-of-pregnancy/.
- Munoz J. L. (2024) Physical Changes During Pregnancy, Merck Manual Consumer Version, dostęp: https://www.merckmanuals.com/home/women-s-health-issues/normal-pregnancy/physical-changes-during-pregnancy.
- American Pregnancy Association Early Signs of Pregnancy, dostęp: https://americanpregnancy.org/pregnancy-symptoms/early-signs-of-pregnancy/.
- American Pregnancy Association What is a False Pregnancy?, dostęp: https://americanpregnancy.org/getting-pregnant/false-pregnancy/.
- Campos S. J., Link D. (2016) Pseudocyesis, The Journal of Nurse Practitioners, 12(6): 390-394, dostęp: https://www.npjournal.org/article/S1555-4155(16%2900222-1/pdf.