Podwyższone CRP u dziecka - co oznacza i jakie są przyczyny?

CRP u dziecka - co musisz wiedzieć?

● Oznaczenie stężenia CRP u dziecka może być wykonane laboratoryjnie (z próbki krwi z żyły łokciowej) lub za pomocą szybkiego testu do pomiaru z kropli krwi pobranej po nakłuciu palca.

● Podwyższone CRP świadczy o toczącym się w organizmie stanie zapalnym. Bardzo często przyczyną uzyskania wyniku powyżej normy jest infekcja wirusowa lub bakteryjna.

● Na podstawie samego wyniku badania CRP nie można stwierdzić, co wywołało stan zapalny. Potrzebna jest to tego ocena występujących objawów, a czasami również dodatkowe testy diagnostyczne.

Co to jest CRP?

CRP (z angielskiego C-reactive protein, czyli białko C-reaktywne) jest jednym ze wskaźników stanu zapalnego toczącego się w organizmie. Produkcja tego białka w wątrobie i jego wydzielanie do krwi zwiększa się m.in. w odpowiedzi na infekcje, urazy tkanek oraz przy zaostrzeniach w przebiegu przewlekłych chorób autoimmunologicznych. Obecny w organizmie stan zapalny stwierdzony na podstawie wyniku badania CRP może mieć różne przyczyny. Rozpoznaje się je w oparciu o występujące objawy i dodatkowe testy diagnostyczne.

Kiedy wykonuje się badanie CRP u dziecka?

Badanie białka C-reaktywnego wykorzystywane jest różnych celach. Najczęściej lekarz zleca je:

● By sprawdzić, czy prowadzone leczenie choroby związanej ze stanem zapalnym (np. podawanie antybiotyków w czasie infekcji) jest skuteczne (spadek stężenia CRP w czasie świadczy o ustępowaniu zakażenia, a więc o zastosowaniu efektywnej terapii),

● W celu monitorowania występowania ewentualnych zakażeń po przeprowadzonych operacjach chirurgicznych.

● U pacjentów z niedoborami odporności.

Jak przygotować dziecko do badania CRP?

Badanie CRP zazwyczaj nie wymaga specjalnego przygotowania. Nie musi być wykonywane na czczo. Jeśli dziecko przyjmuje leki lub suplementy, warto z wyprzedzeniem zapytać lekarza, czy powinno kontynuować ich stosowanie w okresie bezpośrednio przed badaniem. Niektóre preparaty, włączając w to np. ibuprofen, mogą wpływać na stężenie CRP we krwi.

Jak wygląda badanie CRP?

Badanie CRP można wykonać na dwa sposoby:

● Test z krwi z palca. Próbką do badania jest kropla krwi uzyskanej po nakłuciu palca dłoni. Test jest szybki i można go wykonać w gabinecie lekarskim lub nawet w warunkach domowych (potrzebne zestawy są dostępne w aptekach, koszt to około 30 złotych). Wynik otrzymujemy w ciągu kilku minut.

● Badanie laboratoryjne próbki krwi. Materiałem do badania jest krew z żyły łokciowej pobierana zwykle przez pielęgniarkę w punkcie pobrań. Wynik uzyskuje się zazwyczaj w ciągu 1-2 dni.

Jaka jest norma CRP u dziecka?

Przy interpretacji wyniku badania warto zwrócić uwagę na zakres referencyjny określony przez laboratorium wykonujące oznaczenie stężenia CRP. Przy niektórych typach badań oraz dla dzieci w różnych grupach wiekowych przedział norm może być inny. Zazwyczaj prawidłowe CRP przy rutynowym badaniu u dziecka określa się jako przedział między 0 i 5 mg/dl

Co może oznaczać podwyższone CRP u dziecka?

Warto pamiętać, że wynik badania CRP nie wskazuje na przyczynę występującego w organizmie stanu zapalnego, a jedynie na jego obecność. Wysokie CRP u dziecka może świadczyć o obecności szeregu różnych zaburzeń:

● Infekcji bakteryjnych, wirusowych, grzybiczych, pasożytniczych,

● Przewlekłych chorób zapalnych, np. nieswoistych chorób zapalnych jelit, celiakii,

● Niektórych rodzajów nowotworów,

● Urazów tkanek.

Co robić, jeśli u dziecka występuje podwyższone CRP?

Jeśli CRP u dziecka przekracza normę, skonsultuj się z lekarzem. Być może potrzebuje ono leczenia (np. w celu zwalczenia toczącej się infekcji) lub dalszych badań diagnostycznych, które pomogą w rozpoznaniu przyczyny nieprawidłowego wyniku testu.

Czy niskie CRP powinno niepokoić?

Nawet CRP na poziomie bliskim 0 mg/dl mieści się w zakresie normy, nie stanowi więc żadnego powodu do niepokoju. Bardzo niskie stężenie białka C-reaktywnego jest oznaką braku stanów zapalnych toczących się w organizmie.

CRP u dziecka - częste pytania rodziców (FAQ)

Czy wysokie CRP przy ząbkowaniu powinno niepokoić?

Ząbkowanie może lekko podwyższyć poziom CRP, ale stężenie substancji nie powinno z tej przyczyny przekraczać normy. Jeśli wynik badania u malucha jest nieprawidłowy, zgłoś się z nim do lekarza. Być może w organizmie dziecka toczy się proces chorobowy, który wymaga rozpoznania.

Czy wysokie CRP u noworodka po porodzie jest normalne?

Stężenie CRP u noworodka może być nieco podwyższone w pierwszych tygodniach życia, jednak u zdrowego dziecka nie przekracza zakresu normy.

O czym może świadczyć wysokie CRP i gorączka?

Najczęstszą przyczyną wysokiego CRP u dziecka z gorączką jest infekcja wirusowa lub bakteryjna.

CRP u dziecka: podsumowanie

CRP jest badaniem przydatnym w rozpoznawaniu stanu zapalnego toczącego się w organizmie. Najczęstszą przyczynę nieprawidłowego wyniku stanowią infekcje bakteryjne i wirusowe. Jeśli stężenie CRP u Twojego dziecka jest powyżej normy, skonsultuj się z lekarzem, który pomoże Ci rozpoznać przyczynę zaburzeń i zaproponuje odpowiedni w danej sytuacji sposób terapii.

Źródła:

1. National Health Service (2022) C Reactive Protein (CRP), dostęp: https://www.southtees.nhs.uk/services/pathology/tests/c-reactive-protein-crp/.
2. MedlinePlus (2025) C-Reactive Protein (CRP) Test, National Library of Medicine, StatPearls, dostęp: https://medlineplus.gov/lab-tests/c-reactive-protein-crp-test/.
3. National Health Service (2024) Infection screening for newborn babies, dostęp: https://www.buckshealthcare.nhs.uk/pifs/infection-screening-for-newborn-babies/.
4. Singh B., Goyal A., Patel B. C. (2025) C-Reactive Protein: Clinical Relevance and Interpretation, dostęp: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK441843/.
5. Verbakel J. Y., Lemiengre M. B., De Burghgraeve T. (2016) Should all acutely ill children in primary care be tested with point-of-care CRP: a cluster randomised trial, BMC Medicine, 14, 131, dostęp: https://bmcmedicine.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12916-016-0679-2#citeas.