Witaminy ważne w diecie niemowlęcia - o nich musisz pamiętać!

Jak rekomenduje WHO do 6. miesiąca życia niemowlęcia mleko mamy stanowi wyłączny pokarm dziecka, a w kolejnych miesiącach , wraz z rozszerzaniem diety, mleko mamy powinno by podstawą menu dziecka. Jeśli mama prawidłowo komponuje swoją dietę i dba o zbilansowany jadłospis nie musi suplementować wszystkich niezbędnych składników mineralnych (wyjątkiem jest jod). Aktualne rekomendacje PTGHiZD (2016) mówią o spożywaniu 4-6 g soli spożywczej jodowanej dziennie w przez mamy karmiące piersią, a w razie niedoborów jodu – suplementację  150 µg (jodowana woda lub dietetyczna, potasowa sól kuchenna). Czasem może zachodzić także potrzeba suplementowania przez mamę żelaza – w ilości mniejszej niż w czasie ciąży, czyli 20 mg każdego dnia

Jeżeli karmienia piersią nie jest możliwe, lub zachodzi potrzeba dokarmiania dziecka, niektóre niemowlęta otrzymują mleko modyfikowane lub są karmione w sposób mieszany. Obecnie dostępne są mleka modyfikowane wzbogacane w niezbędne witaminy, dlatego podając je maluszkowi skonsultuj z lekarzem potrzebę suplementacji witamin. Wyboru odpowiedniego mleka modyfikowanego należy dokonać wspólnie z lekarzem.

Bez względu na sposób żywienia niemowlęcia w odpowiednim momencie należy rozpocząć rozszerzanie jego diety. Eksperci rekomendują, aby było to nie wcześniej niż po 17. i nie później niż w 26. tygodniu życia dziecka. Wprowadzanie posiłków uzupełniających ma na celu wzbogacenie diety maluszka w cenne witaminy czy składniki mineralne, których samo mleko mamy nie jest już w stanie zapewnić. Rozszerzanie diety dziecka służy także zaznajomieniu go z nowymi smakami i konsystencjami.

• witamina A to jedna z witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. Bierze udział w wielu procesach w organizmie, wpływa np. na budowanie odporności organizmu.  Źródłem witaminy A są produkty zwierzęce: mięso, ryby, jaja, masło. W produktach roślinnych znajduje się prowitamina A, którą tworzą karotenoidy (prekursory  witaminy A). Źródłem karotenoidów są warzywa czerwone: marchew, dynia, szpinak, boćwinka, pomidory oraz owoce: morele, śliwki czy brzoskwinie.

Wystarczające spożycie (AI) witaminy A w grupie niemowląt w wieku 0-5 miejscy wynosi 400 µg równoważnika retinolu na dobę, w grupie 5-12 miesięcy – 500 µg równoważnika retinolu na dobę.

• witamina D także jest witaminą rozpuszczalną w tłuszczach, wpływa między innymi na wzrost i budowę kości dziecka oraz wspiera odporność organizmu. Jej niedobór u niemowląt i małych dzieci może prowadzić do krzywicy. Głównym źródłem  witaminy D jest synteza w skórze pod wpływem słońca, jednak w naszym klimacie jest mało słonecznych dni i z uwagi na stosowanie kremów z filtrem UV synteza skórna nie jest traktowana jako wystarczające źródło witaminy D. Witaminę D można znaleźć również w produktach spożywczych takich jak  tłuste ryby, spośród których maluszkom zaleca się łososia, śledzia, halibuta oraz chude ryby, jak np. dorsz. Ze względu na niewystarczającą syntezę skórną witaminy D oraz niewielkie spożycie tłustych ryb w polskiej diecie, witaminę tę należy suplementować według zaleceń pediatry.

Wystarczające spożycie (AI) witaminy D w grupie niemowląt w wieku 0-12 miejscy wynosi 5 µg cholekalcyferolu na dobę¹.

• witamina E jest cennym przeciwutleniaczem, który bierze udział w wielu procesach w organizmie. Jej niedobory występują rzadko. Źródłem witaminy E są oleje roślinne.

Wystarczające spożycie (AI) witaminy E w grupie niemowląt w wieku 0-5 miesięcy wynosi 4 mg równoważnika alfa-tokoferolu na dobę, a w wieku 5-12 miesięcy 5 mg równoważnika alfa-tokoferolu na dobę¹.

• witamina K jest potrzebna do prawidłowego krzepnięcia krwi. Noworodki powinny otrzymywać odpowiednią dawkę tej witaminy domięśniowo. Jeśli tak się nie stanie, witaminę podaje się doustnie po urodzeniu i potem w odpowiednich dawkach, aż do ukończenia 3 miesiąca życia (u niemowląt karmionych piersią). W późniejszych miesiącach życia witamina ta produkowana jest także przez bakterie znajdujące się w jelicie grubym.

Wystarczające spożycie (AI) witaminy K w grupie niemowląt w wieku 0-5 miesięcy wynosi 5 µg filoninionu, a w wieku 5-12 miesięcy 10 µg filoninionu na dobę¹.

• witaminy z  grupy B wspierają prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego. Witamina B12 jest ważnym składnikiem w procesie tworzenia krwi, jej niedobór może powodować anemię. Źródłem poszczególnych witamin są:
  • B1 (tiamina) produkty zbożowe, mięso i nasiona roślin strączkowych
  • B2 (ryboflawina) przetwory mleczne, jaja, drób.
  • B 3 (PP, niacyna) mięso, ryby i nasiona roślin strączkowych
  • B5 (kwas pantotenowy) warzywa liściaste, rośliny strączkowe, mięso, jaja
  • B6 (pirydoksyna) mięso, ryby i nasiona roślin strączkowych
  • B12 (kobalamina) głównie produkty pochodzenia zwierzęcego

Wystarczające spożycie (AI) witaminy B12 w grupie niemowląt w wieku 0-5 miesięcy wynosi 0,4 µg, a w wieku 5-12 miesięcy 0,5 µg na dobę¹.

• witamina C (kwas askorbinowy) wspiera odporność, bierze udział w syntezie kolagenu poprawiając szczelność naczyń krwionośnych. Jej źródłem są głównie warzywa i owoce: porzeczka, czerwona papryka, brokuły, kiwi, truskawki, cytrusy.

Wystarczające spożycie (AI) witaminy C  w grupie niemowląt w wieku 0-5 miesięcy wynosi 0,5 mg, a w wieku 5-12 miesięcy 0,6 mg na dobę¹.

¹ _{Jarosz M. (red.) Normy żywienia dla populacji polskiej – nowelizacja, Instytut Żywności i Żywienia 2012, Warszawa}

TAGI: witaminy, dieta dziecka