Żelazo w diecie dziecka – zapotrzebowanie, źródła i niedobory

Żelazo jest jednym ze składników, którego najczęściej brakuje w diecie dziecka. Jest to pierwiastek szczególnie ważny, ponieważ bez niego może dojść do zaburzeń tworzenia składników krwi i transportu tlenu. Żelazo jest również odpowiedzialne za prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego, a także za rozwój funkcji poznawczych. Niedobory żelaza mogą zakończyć się niedokrwistością i skutkować nieprawidłowym rozwojem m.in. układu nerwowego i mózgu.

Niemowlęta rodzą się z zapasem składników mineralnych od matki, które zostały pobrane w okresie płodowym, dlatego ważne jest, aby mama w ciąży odżywiała się prawidłowo, a jej dieta była zbilansowana. Istnieje większe prawdopodobieństwo, że dzieci mam, które w czasie ciąży borykały się z niedoborem żelaza lub anemią, również będą cierpiały z tego powodu. W grupie ryzyka znajdują się również wcześniaki, które nie zdążyły zgromadzić odpowiednich „zapasów”, a także dzieci z ciąż mnogich, które składnikami musiały podzielić się ze sowim rodzeństwem. Zdarza się, że takim dzieciom lekarze zalecają profilaktyczne przyjmowanie preparatów z żelazem w płynie (są one dostępne na receptę). Jeśli podajesz dziecku taki preparat, pamiętaj, by ściśle przestrzegać dawkowania i zaleceń lekarza, ponieważ przedawkowanie może mieć tragiczne skutki. Niedobory mogą się pojawiać również u maluszków, które zmagają się z wrodzonymi zaburzeniami układu pokarmowego, celiakią oraz alergiami pokarmowymi.

W czasie ciąży pamiętaj, by spożywać pokarmy będące dobrym źródłem żelaza. Jeśli nie spożywasz bogatego w łatwo przyswajalne żelazo mięsa (najlepiej czerwonego), pamiętaj by odpowiednio bilansować ten składnik w diecie. Warto wykonywać profilaktyczne badania krwi, o których porozmawiaj z lekarzem. Wskaże te właściwe.

Dziecko urodzone w terminie przychodzi na świat zapasami żelaza przekazanymi przez mamę w ostatnim okresie ciąży. Jednak około 5-6. miesiąca życia zapas ten zaczyna się wyczerpywać. Nie bez powodu zaleca się wówczas wprowadzenie do diety niemowlęcia produktów uzupełniających. Wśród nich powinny znaleźć się również produkty bogate w żelazo.

Kiedy maluszek pozna i polubi pierwsze warzywne i owocowe smaki, do jego jadłospisu warto wprowadzić kaszki. Powstają one z wartościowych zbóż (niektóre ze zbóż z pełnego przemiału), ich jakość i bezpieczeństwo podlegają wielokrotnej kontroli, a maluch na pewno szybko je polubi. Pyszna kaszka mleczna wzbogacona w żelazo na śniadanie to codzienna porcja żelaza dla małego brzuszka!

Już po 5. miesiącu do diety dziecka można wprowadzić pierwsze mięsa z rolnictwa - możesz podać np. indyka, kurczaka lub cielęcinę. Wybieraj mięsa wyłącznie ze sprawdzonego źródła, świeże i chude (bez tłuszczu). Podawaj je najlepiej gotowane, z dodatkiem warzyw. Jeśli nie jesteś pewna jego jakości wybierz gotowe produkty dla niemowląt i dzieci ze wskazaniem wiekowym.

Roczny  Junior wciąż ma odmienne potrzeby żywieniowe i potrzebuje aż 4 razy więcej żelaza niż dorosły w przeliczeniu na kilogram masy ciała*. Jak można zmieścić tak wiele w tak małym brzuszku? Choć dostarczenie odpowiedniej ilości żelaza może wydawać się wyzwaniem, z pomocą przychodzi prawidłowo zbilansowana dieta.  Kontynuuj podawanie mięsa, ryb, jaj oraz produktów roślinnych, które są dobrym źródłem żelaza. Ważnym „zbożowym” źródłem żelaza nadal pozostają kaszki mleczne ze wskazaniem wiekowym wzbogacone w ten pierwiastek.

Ponadto, po pierwszym roku życia mleko to nadal ważny element diety. Jeśli nie karmisz piersią, podawaj dwa kubki mleka, w tym mleka modyfikowanego dziennie. Mleko modyfikowane typu Junior, czyli takie, które można podawać dziecku powyżej 1 r.ż. , dzięki zawartości m.in. żelaza, a także wapnia i witaminy D, uzupełnia dietę w często deficytowe witaminy i składniki mineralne.

_{* zgodnie z: Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie pod red. M. Jarosz i in. NIZP-PZH, 2020.}

TAGI: mleko następne, mleko dla dzieci, jakie mleko modyfikowane, dieta junior, bilans diety, sposoby na niejadka